Sztuka Kreteńska i Mykeńska

sztuka kreteńska

- rozwijała się na wyspie Krecie od II tyś. p.n.e.

- zabytki: pałace o lekkiej, wytwornej architekturze; łazienki, przestronne tarasy, wygoda, elegancja

- pałac królewski w Knossos - ogromny zespół pomieszczeń, liczne komnaty, przejścia i tarasy; z nim wiąże się słynna legenda o królu Minosie i jego architektach - Dedalu i Ikarze, a także o Minotaurze - półbyku i półczłowieku pożerającym ludzi i o jego zwycięzcy - Tezeuszu.

plan pałacu w Knossos

Pałac w Knossos - rekonstrukcja

        

kolumny pałacu w Knossos

kolumny pałacu w Knossos

sala tronowa w Knossos

- malowidła ścienne - zdobiły wnętrza pałacu; ilustrowały igrzyska oraz przypatrujące się im damy

dworu.

- płaskie, sylwetowe ujęcie postaci, przedstawienie torsu i oka na wprost, a nóg i głowy profilem

(podobieństwo do kanonu egipskiego ze względu na wymiany handlowe)

Woltyżerka na byku - Knossos

Damy w loży - Knossos

Książę wśród lilii - Knossos

Mała Paryżanka

figurka z przedstawieniem bogini z wężami - Knossos

waza kreteńska z ośmiornicą

- kultura kreteńska upadła ok 1400 r. p.n.e. na skutek najazdu Achajów

sztuka mykeńska

- Achajowie - lud wojowników, budowali twierdze; sztuka surowa i pełna prostoty

- sztuka mykeńska wytworzona przez Achajów zamieszkujących Argolidę od 1600 r. p.n.e.

- megaron - budynek na planie prostokąta z otwartym przedsionkiem; jedno pomieszczenie z paleniskiem; cztery kolumny, dach z otworem, brak okien, tylko drzwi

np. megaron w twierdzy w Tyrynsie

plan pałacu w Tyrynsie

plan megaronu w Tyrynsie

 

rekonstrukcja megaronu

- podziemne groby w kształcie szybów na dziedzińcu twierdzy mykeńskiej - znaleziska: wyroby rzemiosła artystycznego - broń z brązu inkrustowana złotem i srebrem, biżuteria, złote puchary i maski ze złotej blachy wykonane w technice trybowania - nakładane na twarze zmarłych.

Złota maska z grobów w Mykenach; XVI w. p.n.e.

 
- w pobliżu twierdzy w Mykenach - siedem kopulastych grobów - tzw. tolosów - kopuły o konstrukcji znanej na Bliskim Wschodzie (Persja); kopulaste zwieńczenie krągłej sali grobowca - koncentryczny układ coraz to mniejszych pierścieni z kamieni nakładanych piętrowo, tzw. kopuła fałszywa; w grobach tolosowych -wejście z pustym trójkątem odciążające kamienną belkę zamykającą otwór wejściowy od góry.

Rekonstrukcja starożytnych Myken

- Miasto Mykeny położone było  na jednym ze wzgórz Peloponezu; zespół budowli zajmujących niewielką przestrzeń; dominuje Pałac Królewski; całość otoczona murem obronnym, tzw. Murem Cyklopowym, o szerokości dochodzącej 14 metrów, do środka cytadeli można było się dostać przez Lwią Bramę

Lwia Brama w Mykenach

- Achajowie zostali podbici przez Dorów przybyłych z północy i całkowicie przez nich wchłonięci; pierwiastki ich sztuki przeniknęły do sztuki greckiej; malarstwo miało wpływ na charakter motywów ceramicznych, a forma greckiej świątyni wywodzi się z mykeńskiego drewnianego domostwa - megaronu

Ryton w kształcie głowy byka

 Bibliografia:
- Osińska Barbara - Sztuka i Czas, wyd. WSiP, Warszawa 2004
- Stępień D, Sygut W. - Sztuka w zasięgu ręki, cz. I, wyd. MAC Edukacja, Kielce 2003